Een scheidingstoilet of droogscheidingstoilet werkt zoals elk ander toilet in de camper of mobilhome. Het verschil is dat hier een scheiding en droging van vloeistof en vaste stof plaatsvindt en voor het gebruik geen water en geen chemicaliën nodig zijn. Bovendien is de afvoer bij scheidingstoiletten zeer eenvoudig, omdat beide apart van elkaar kunnen worden afgevoerd.
Hoe is een scheidingstoilet opgebouwd?
Een scheidingstoilet of droogscheidingstoilet bestaat uit drie belangrijke elementen. Het eerste element is het reservoir voor vaste stoffen. Deze wordt ofwel met een zak bekleed of is bij hoogwaardigere droogscheidingstoiletten uitgerust met een roerwerk. Hier worden de uitwerpselen pas bij het schoonmaken in een zak gekiept. Een ander element dat elk scheidingstoilet heeft, is een jerrycan voor de urine. Deze is ervoor bedoeld om de vloeistof op te vangen en niet met andere uitwerpselen in contact te laten komen. Hoeveel urine deze tank kan bevatten, hangt af van het model van het toilet in de camper of mobilhome. Belangrijk is dat deze minimaal 3 liter en maximaal 10 liter kan bevatten, omdat anders de geurneutraliteit niet meer gegarandeerd kan worden. Het belangrijkste element van het droogscheidingstoilet, dat verantwoordelijk is voor de scheiding, is het scheidingselement. Dit is zo ontworpen dat de vaste stoffen en de urine tijdens het gebruik van elkaar worden gescheiden. Door de verlaagde vorm, zoals bijvoorbeeld bij onze OGO Nomad S, loopt de urine automatisch in de tank. De vaste stoffen vallen door de tweede opening eveneens in het daarvoor bestemde reservoir voor vaste stoffen. Bij het composttoilet is er nog een bijzonderheid. Hier is extra een scheidingsklep in het scheidingselement ingebouwd. Hierdoor is het gebruik vooral voor vrouwen eenvoudig, omdat alle vloeistoffen naar het urinereservoir worden geleid en er dus niet gericht hoeft te worden. Bovendien dient het als zichtscherm voor de jerrycan voor vaste stoffen.

Werking van een scheidingstoilet
Een scheidingstoilet of droogscheidingstoilet voor de camper kun je je voorstellen als het toilet thuis, alleen worden de uitwerpselen gescheiden en gedroogd. Een ander verschil is dat bij scheidingstoiletten geen water wordt gebruikt voor het spoelen en afvoeren van de uitwerpselen. Bovendien werkt het volledig zonder chemicaliën, die men bijvoorbeeld bij chemische toiletten nodig heeft voor het gebruik. Men kan onderscheid maken tussen verschillende modellen scheidingstoiletten. Bij de klassieke vorm is het reservoir voor vaste stoffen meestal bekleed met een zak; hier worden na gebruik de vaste stoffen bedekt met strooisel of turf, waardoor geurvorming onmiddellijk wordt voorkomen en de droging wordt gestart. De urine wordt door het scheidingselement naar voren in het urinereservoir geleid, is zo gescheiden van de vaste stoffen en kan apart worden afgevoerd. Een andere variant, de hoogste klasse van scheidingstoiletten, is het composttoilet. Dit wordt gebruikt zonder zak, maar met een ventilator voor de droging en een roerwerk. Het roerwerk bevindt zich binnenin het reservoir voor vaste stoffen en bedekt bij ingebruikname automatisch de vaste stoffen met strooisel. Daarom is het belangrijk dat het substraat al van tevoren in de jerrycan voor vaste stoffen van het droogscheidingstoilet wordt gevuld.
Hoe gebruik je een scheidingstoilet?
Om het toilet te kunnen gebruiken, moet je het in de camper of waar het ook nodig is, opstellen. Dankzij het compacte formaat van scheidingstoiletten en het voordeel dat ze noch een aansluiting, noch water en chemicaliën nodig hebben, kunnen ze overal en altijd worden opgesteld. Anders dan bij een composttoilet, dat een stroomaansluiting nodig heeft. Bij een droogscheidingstoilet met een zakkensysteem moet het reservoir voor gebruik worden bekleed met een daarvoor geschikte zak. Als men een composttoilet bezit, moet de jerrycan voor vaste stoffen vooraf met strooisel worden gevuld, omdat hier niet met de hand wordt nagestrooid, maar een roerwerk deze taak overneemt. Bij de urinetank hoef je voor gebruik niets in acht te nemen, de vloeistoffen worden automatisch afgevoerd. Bij het gebruik moet men erop letten hoeveel liter deze kan bevatten en dat men hem niet boven zijn bepaalde vulhoeveelheid vult, anders kan deze tijdens het rijden of bij de afvoer overlopen.
Hoe kan ik het scheidingstoilet installeren?
De installatie van scheidingstoiletten in de camper of mobilhome is eenvoudig, omdat ze geen water en, tenzij het een composttoilet is, ook geen stroomaansluiting nodig hebben. Het moeilijkste deel is het uitbouwen van het bestaande chemische toilet, omdat hier de wateraansluiting moet worden losgekoppeld. Als dit is gebeurd, kan men het scheidingstoilet dankzij zijn compacte formaat overal opstellen waar het op dat moment nodig is. Het hoeft dus niet per se vast geïnstalleerd te worden. Men moet er alleen rekening mee houden dat men wat ruimte nodig heeft voor de accessoires zoals strooisel en spuitfles voor de reiniging. Een composttoilet daarentegen moet vast worden ingebouwd, omdat deze vanwege de ventilator op het stroomnet moet worden aangesloten. Hier is dan als accessoire ook de afvoerslang nodig, die met behulp van de aanwezige ventilator en het roerwerk de vaste stoffen droogt en zo geurvorming voorkomt. De accessoires kan men voordelig bij de dealer kopen of krijgt men al bij de eerste uitrusting.
Waar gaat de urine naartoe?
Alle vloeistoffen worden met behulp van het scheidingselement altijd naar het daarvoor bestemde reservoir geleid. Dit heeft, afhankelijk van het model van het toilet, een verschillende capaciteit in liters. Mocht dit niet voldoende zijn, dan kan men de jerrycan aansluiten op een externe tank en zo het volume uitbreiden. De afvoer van de urine is zeer eenvoudig. De urinejerrycan kan worden geleegd in een normaal toilet, een rioolputje of in het bos, waar het niemand stoort. Bovendien kan het, als men het verdunt, als meststof in de tuin worden gebruikt. Bij het gebruik moet men er echter op letten dat het om niet-eetbare planten gaat.
Hoe ga je om met vaste stoffen?
Bij een scheidingstoilet met zakinzet moet deze altijd worden vervangen wanneer hij te vol is en het substraat de vloeistof niet meer kan binden. Hierdoor kunnen onaangename geuren ontstaan. De gebruiksduur van de jerrycan voor vaste stoffen is individueel, omdat er verschillende modellen en maten scheidingstoiletten zijn. Bij een composttoilet heeft men het voordeel dat men een langere gebruiksduur heeft, omdat de capaciteit van de jerrycan voor vaste stoffen groter is. Hier hoeft het reservoir voor vaste stoffen pas geleegd te worden als het substraat te vochtig is en het roerwerk daardoor niet meer goed kan werken. De vaste stoffen kunnen dan, bij beide varianten, in een zak bij het restafval worden weggegooid. De consistentie van de inhoud van de zak resp. het reservoir is vergelijkbaar met losse potgrond. Deze ruikt ook niet onaangenaam, maar is bijvoorbeeld bij gebruik van kokosvezels vergelijkbaar met de geur van bosgrond.
Hoe vaak moet een scheidingstoilet worden geleegd?
Dat verschilt per model. Bij een klassiek droogscheidingstoilet met een zakkensysteem spreekt men van een gebruiksduur van enkele dagen bij 2 personen bij continu gebruik. Bezit men een composttoilet, dan heeft men een gebruiksduur van tot wel 6 weken bij hetzelfde aantal personen en continu gebruik, voordat het reservoir geleegd moet worden. Het urinereservoir moet worden geleegd afhankelijk van de capaciteit, maar moet, om geurvorming te voorkomen, uiterlijk na 3 dagen worden geleegd. Als alternatief kan ook een geurafsluiter worden gebruikt, bijvoorbeeld bij een grotere tank.
Hoe houd ik de urineschaal schoon?
Voor het reinigen van de urineschaal in het droogscheidingstoilet zijn eveneens geen chemicaliën nodig. Het is voldoende als deze wordt gereinigd met een azijn-watermengsel. Hiervoor kan men een paar spetters uit een spuitfles op het oppervlak van het droogscheidingstoilet doen en nawrijven met toiletpapier. Het urinereservoir zelf hoeft bij scheidingstoiletten niet te worden gereinigd. Wil men het toch reinigen, dan moet het voor het volgende gebruik volledig drogen. Als er wat water in de jerrycan achterblijft en de urine zich daarmee vermengt, ontstaat ammoniak met zijn typisch onaangename geur.